Yaratıcı Proje Rehberi Yazılar

Kanaatkâr ne demek edebiyat? Farklı bakışlarla derin bir yolculuk “Kanaatkâr” kelimesi kulağa eski zamanlardan kalma gibi gelse de, bugün hâlâ hayatımızın tam ortasında. Peki edebiyat söz konusu olduğunda bu kelime tam olarak ne ifade eder? Bir karakteri mi, bir düşünce biçimini mi, yoksa bir toplum eleştirisini mi anlatır? Gelin bu kavramın etrafında biraz dolaşalım. Fikirlerimizi paylaşalım, belki sonunda hepimiz “kanaatkâr” olmanın anlamına bambaşka bir gözle bakarız. Kanaatkâr ne demek? Sözlükten sayfaya uzanan yol Kanaatkâr, en temel anlamıyla “elindekine razı olan, daha fazlasını istemeyen, azla yetinen” demektir. Ancak edebiyatta bu kelime, yalnızca kişisel bir özellik değil, aynı zamanda bir felsefedir. Kanaatkâr…

Ters Kiriş Ne Demek? Antropolojik Bir Bakış Dünya üzerindeki her kültür, kendine has semboller, yapılar ve anlayışlar geliştirmiştir. Bir antropolog olarak, kültürlerin çeşitliliğini keşfetmek her zaman büyüleyici bir süreç olmuştur. İnsanlar, çevreleriyle etkileşime girerek, hem maddi hem de manevi anlamlar yaratırlar. Bu anlamlar, bazen semboller aracılığıyla ifade bulur, bazen de günlük yaşamda kullandıkları yapılarla şekillenir. Bugün üzerinde duracağımız konu, aslında çok yaygın bir terim olan ters kiriş. Ancak bu terim, sadece bir inşaat terimi olmanın ötesinde, toplumsal yapılar, kültürel semboller ve kimlikler üzerinden incelenmeye değer. Peki, ters kiriş aslında ne demek, ve antropolojik bir perspektiften bakıldığında, bu terim hangi derin…

Sovyetler Birliği Kaça Bölündü? Felsefi Bir Perspektiften Felsefenin temel sorularından biri şudur: “Gerçek nedir?” Bir toplum, bir ulus ya da bir imparatorluk için bu soru, zaman içinde değişen bir biçim alır. Sovyetler Birliği’nin çöküşü de bu anlamda derin bir ontolojik ve epistemolojik anlam taşır. Sovyetler Birliği’nin dağılması, sadece bir siyasi varlığın çöküşü değil, aynı zamanda toplumsal gerçekliğin, değerlerin ve insanların kendiliklerini algılayışlarının yeniden şekillendiği bir süreçtir. Peki, Sovyetler Birliği kaça bölündü? Bu basit sorunun ardında yatan felsefi boyutları keşfetmek, hem tarihin derinliklerine inmeyi hem de insanlık durumu hakkında daha geniş bir perspektif geliştirmeyi gerektiriyor. Ontolojik Perspektiften: Sovyetler Birliği’nin Varlığı ve…

Melisa Çayının Faydaları Nelerdir? Felsefi Bir Bakış Açısı Felsefe, insanın varlık ve bilgi hakkında sorular sormasını, dünyayı anlama çabalarını derinleştirir. Her şeyin ötesinde, felsefe insanı, doğayı, gerçekliği ve ilişkilerimizi sorgulamaya iter. Felsefi düşünce, bazen bir bitkinin basit bir faydasından bile daha derin anlamlar çıkarmamıza olanak tanır. Melisa çayı, belki de günlük yaşamda sıradan bir rahatlatıcı olarak görülse de, aslında onun faydalarını tartışmak, sağlığın, doğanın ve insanın anlamını sorgulamak için bir fırsat sunar. Bu yazıda, Melisa çayının faydalarını, etik, epistemoloji ve ontoloji perspektiflerinden ele alacağız. Çayın vücuda ve zihne olan etkilerinin, sadece biyolojik değil, aynı zamanda insanın varoluşsal, epistemik ve etik…

Mehmet Giray Ne Zaman Öldü? Ölümün Antropolojik Yansımaları Antropoloğun Daveti: Kültürel Çeşitliliğe Yolculuk Bir antropolog için “ölüm” yalnızca biyolojik bir son değil, aynı zamanda ritüeller, semboller ve kimlikler üzerinden yeniden üretilen bir toplumsal deneyimdir. “Mehmet Giray ne zaman öldü?” sorusu, kronolojik bir tarihten çok daha fazlasını işaret eder. Çünkü ölüm, kültürlerin kendilerini ifade ediş biçimlerinde derin anlamlar taşır. Antropolojik bakışla, bu soru bizi farklı toplumların ölüm karşısındaki tavırlarına, sembolik kodlarına ve topluluk yapılarına götürür. Ritüellerin Gücü Ölümle birlikte ortaya çıkan ritüeller, toplulukların kolektif hafızasını besler. Mehmet Giray’ın ölümü sorusunu düşündüğümüzde, aklımıza yalnızca bir bireyin kaybı gelmez; aynı zamanda onun ardından…

Laf Torbaya Girmez Atasözü: Psikolojik Bir Bakış Bir psikolog olarak her gün karşılaştığım en önemli gerçeklerden biri, insanın kelimelerle olan ilişkisi. Bazen danışanlarım, söylemek istemedikleri halde yüzlerinden okunan duygularla gelirler. İşte burada aklıma sıkça düşen bir atasözü vardır: “Laf torbaya girmez.” Bu söz, insanın iç dünyasındaki duyguların, düşüncelerin ve gizlenmeye çalışılan ifadelerin eninde sonunda dışarıya yansıyacağını anlatır. Psikolojik açıdan bakıldığında bu, bastırılan duyguların ve düşüncelerin bir şekilde davranışlarımıza sızacağı gerçeğiyle örtüşür. Bilişsel Psikoloji Perspektifi Düşüncelerin Saklanamazlığı Laf torbaya girmez atasözü, bilişsel psikoloji açısından değerlendirildiğinde, zihinsel süreçlerin kontrol edilemez yönlerini işaret eder. İnsan zihni, sürekli olarak düşünceler üretir. Bu düşünceler kimi…

Kalp Kapakçığı Ameliyatı SGK Karşılıyor mu? Bir Umut Hikâyesi Bazı sorular vardır, sadece bir cevabı değil, bir yaşamı değiştirir. “Kalp kapakçığı ameliyatı SGK karşılıyor mu?” da işte o sorulardan biri. Bugün seni, bu sorunun etrafında dönen, umutla, sevgiyle ve kararlılıkla örülü bir hikâyeye davet ediyorum. Belki bu hikâyede kendinden bir parça bulacak, belki de bir başkasının mücadelesini yüreğinde hissedeceksin. Bir Kalbin Hikâyesi: Ayşe ve Murat Ayşe, 52 yaşında, hayatı boyunca ailesi için çalışan, her şeyi sevdikleri için yapan bir kadındı. Yıllardır merdiven çıkarken nefes nefese kalmasının, çarpıntılarının ve bitmek bilmeyen yorgunluğunun aslında kalp kapakçıklarındaki ciddi bir sorundan kaynaklandığını çok geç…

Görgül Ne Anlama Gelir? Sosyolojik Bir Bakışla Toplumsal Gerçekliğin İzinde Toplumu Anlamaya Çalışan Bir Araştırmacının Girişi Bir araştırmacı olarak sahaya her çıktığımda beni en çok etkileyen şey, insanların davranışlarının ardında yatan görünmez nedenler olur. Toplum, kendi içinde bir düzen kurar; bu düzen, çoğu zaman yazılı yasalarla değil, görgül gözlemlerle anlaşılır. “Görgül” kavramı, felsefede olduğu kadar sosyolojide de önemlidir; çünkü insan davranışlarını anlamak, önce onları görmek ve deneyimlemekle mümkündür. Peki, görgül ne anlama gelir? Basitçe söylemek gerekirse görgül, gözleme ve deneyime dayanan bilgi demektir. Ancak sosyoloji açısından bu tanım çok daha derindir: Görgül düşünce, toplumsal yapının sadece kuramsal olarak değil, yaşanarak…

Haraç ve Cizye Kimden Alınır? Tarihsel Adaletin Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden Yeniden Okunması Toplumsal konulara duyarlı biri olarak her zaman şunu düşündüm: Tarihte yer alan kavramları sadece “geçmişte kalmış uygulamalar” olarak görmek, bugünün adalet anlayışını eksik bırakıyor olabilir mi? “Haraç” ve “cizye” kavramları da bunlardan biri. Genellikle İslam hukukunun ekonomik düzenlemeleri olarak ele alınan bu iki vergi türü, aslında bir toplumun kimleri “merkezde” kimleri “çeperde” konumlandırdığını anlamamız açısından da oldukça anlamlıdır. Bu yazıda, tarihsel bağlamın ötesine geçerek bu kavramları toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet ekseninde yeniden düşünmeye davet ediyorum. Haraç ve Cizye: Tarihsel Temeller ve Anlamı İslam tarihinde haraç, fethedilen…

Döküm mü Granit mi? Antropolojik Bir Perspektiften Mutfak Kültürünün Derinliklerine Yolculuk Giriş: Kültürlerin Tadında Bir Antropolog Bir antropolog için her nesne, insanın kendine dair anlattığı bir hikâyedir. Bir döküm tava ya da granit tava, yalnızca yemek pişirme aracı değildir; bir kültürün, bir topluluğun, hatta bir kimliğin sessiz tanığıdır. Mutfak, sadece yemeklerin değil, ritüellerin, aidiyetlerin ve sembollerin de piştiği bir yerdir. Bu yazı, “Döküm mü granit mi?” sorusunu teknik bir tercih olmaktan çıkarıp, kültürlerin kendi dayanıklılık ve dönüşüm biçimlerini anlamaya davet ediyor. Ritüellerin Ağırlığı: Döküm Tava Bir Hafıza Nesnesi Olarak Döküm tava, kalın yapısıyla yalnızca ısıyı değil, tarihi de taşır. Atalarımızın…